CHP Sinop Milletvekili Barış Karadeniz, akademik eğitim almak için ailelerinin yanından ayrılan ve başka şehirlere giden üniversite
öğrencilerinin yurt talebi ile öğrencilere sağlanan barınma imkânları arasındaki uçurum giderek büyüdüğünü söyledi.
Sinop'ta üniversite öğrencilerinin en yakıcı haliyle bu soru yaşadığına dikkat çeken Karadeniz, "Bu sorun yalnız Sinop'taki üniversite öğrencilerimizin değil, ülkemizin her yerindeki öğrencilerimizin sorunu. Devlet yurdunda barınamayan 5 milyonu aşkın üniversite öğrencisi akademik eğitimini alırken ev kiralamak, özel yurtlarda barınmak ya da en üzücüsü barınamadıkları için kazandıkları okulları bırakmak zorunda kalıyor" dedi.
CHP'li Karadeniz'in verdiği kanun teklifine göre üniversite öğrencilerinden yurtlarda kaldıkları sürece ücret alınmayacak. Yurtlarda kalmak için depozito ödeyen öğrenciler, kanunda yapılacak değişiklikle depozito ve bununla birlikte yurtta çıkan yemeklere de herhangi bir ücret ödemeyecekler.
KANUN TEKLİFİNİN GEREKÇESİ VE METNİ ŞÖYLE:TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
16/8/1961 tarih ve 351 Sayılı Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Kanunu'nda Değişiklik Yapılması (Üniversite Öğrencileri İçin Yurtların Ücretsiz Olması) Hakkında Kanun Teklifim gerekçesiyle birlikte sunulmuştur.
Gereğini saygılarımla arz ederim.
Barış Karadeniz
Sinop Milletvekili
GENEL GEREKÇE
Son on yılda öğrencilerin yurt talebi ile öğrencilere sağlanan barınma imkânları arasındaki uçurum giderek büyümüştür. Yurt tahsisinden sorumlu olan Yüksek Öğrenim Kredi Yurtlar Kurumu verilerine göre; 81 il, 152 ilçede ve 2 yurt dışında bulunan toplam 396 yurtta 368 bin 736 yatak kapasitesi ile üniversite öğrencilerine hizmet verilmektedir. Bununla birlikte 2015-2016 Eğitim-Öğretim yılı itibariyle devlet ve vakıf üniversitelerinde toplam olarak 6 milyon 186 bin 7 öğrenci, önlisans ve lisans düzeyinde öğrenim
görmektedir.
Ayrıca, üniversitelerin kontenjan artışları ile yeni üniversitelerin kurulması öğrenci sayısını hızla artırmaktadır. Görülmektedir ki, devlet yurtlarında barınma son derece yetersizdir. Kredi ve Yurtlar Kurumu yurtlarının kapasitesi öğrenci sayısının ancak % 6'lık bir bölümüne hizmet verebilmektedir. Geriye kalan 5 milyonu aşkın üniversite öğrencisi akademik eğitimini alırken ev kiralamak, özel yurtlarda barınmak ya da en üzücüsü barınamadıkları için kazandıkları okulları bırakmak zorunda kalmaktadır.
Üniversite öğrencilerinin yakıcı sorunu olan barınma sorununa çözüm, yurt sayısını hızla artırmaktır. Bununla birlikte öğrencileri ve ailelerini yüksek eğitim maliyetlerinden bir nebze olsun kurtarmak için de yurt ücretlerini ve yurtlardaki yemek ücretlerini kaldırmak gerekmektedir.
Anayasa'nın 42'inci maddesi "Eğitim ve öğrenim hakkı ve ödevi" başlığı ile düzenlenmiş ve "Kimse, eğitim ve öğrenim hakkından yoksun bırakılamaz" hükmüne yer verilmiştir. Aynı madde ile "Devlet, maddî imkânlardan yoksun başarılı öğrencilerin, öğrenimlerini sürdürebilmeleri amacı ile burslar ve başka yollarla gerekli yardımları yapar" hükmü ile de eğitim hakkına sahip vatandaşlarımıza devletin yardım ve destek vermesi gerektiği belirtilmiştir. Yükseköğrenime adil bir biçimde erişilmesini sağlayacak tedbirleri almakla Devlet yükümlüdür. Vurgulamak gerekir ki; Eğitim, bir haktır. Üniversite öğrencilerinin eğitim hakkına adil bir biçimde erişim sağlamasının temel unsurlarından birisi de barınmalarının ücretsiz olması ve devlet tarafından karşılanması olmalıdır.
Bugün ülkemizde yüksek öğretim kurumlarında öğrenim gören öğrenciler, kabul edildikleri Kredi ve Yurtlar Kurumu yurtlarına aylık olarak yatak ücreti ödemektedirler. Bu ücret, 2016 yılı standart yurtlar için aylık 130 lira, özel nitelikli yurtlar için ise aylık 140 ile 228 lira olarak belirlenmiştir. Bununla birlikte öğrencilerden, zamanında yatırılmayan yurt ücretlerine karşılık olarak veya yurtta yapacakları zarara karşılık olarak "depozit" adı altında bir miktar ücret alınmaktadır. Depozitonun miktarı bir aylık yurt ücretinden az olmamak ve dört aylık yurt ücretinden fazla olmamak kaydıyla, Kredi Yurtlar Genel Kurumu Genel Müdürlüğünce belirlenmektedir.
Kurumun yurtlarında barınan öğrenciler yemek hizmetlerinden de ücreti karşılığında yararlandırılmaktadırlar. Her ne kadar Kurum, yemeklerin fiyatını piyasa fiyatları ortalamasının en az %35 oranında indirimli olmasını sağlasa da, öğrencilere günlük beslenme yardımı yapsa da, öğrenciler ücret karşılığı yemek yemektedirler. Hem yurt ücreti hem de yemek ücreti öğrenciler ve aileler için önemli bir maliyet olmaktadır.
Kredi ve Yurtlar Kurumu'nun öğrencilerden yurt ücreti ve depotizo alması, Anayasamızın sosyal devlet ilkesi ve Anayasanın öğrencilerin eğitimlerini sürdürebilmeleri için gerekli yardımları yapması Devlet'e yüklediği görev ve ödevlerle çelişmektedir. Bu durum aynı zamanda, Kurumun kendi kanununda yer alan kuruluş amacıyla da çelişmektedir. Anayasamıza ve sosyal devlet ilkemize göre yüksek öğretim öğrencilerine destek vermek ve eğitim almalarını kolaylaştırmak adına yurt ücretlerini kaldırmak bir zorunluluktur.
Özetle, bu kanun teklifi, milyonlarca öğrencimiz aileleri ile birlikte yüksek eğitim maliyetlerinin karşısında rahat bir nefes alacaktır.
16/8/1961 TARİH VE 351 SAYILI YÜKSEK ÖĞRETİM KREDİ VE YURTLAR KURUMU KANUNU'NDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN TEKLİFİ
MADDE 1- 351 Sayılı Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Kanunun 28'inci maddesinin e) fıkrasındaki "ile yurtların her çeşit" ifadesi kanun metninden çıkarılmıştır.
MADDE 2- 351 Sayılı Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Kanununa aşağıdaki ek madde eklenmiştir:
"EK MADDE 2 - Kurumun yurtlarında barınma hakkı kazanan yükseköğrenim öğrencilerinden yurt ücreti, yemek ücreti ve depozito alınmaz.
MADDE 3- 351 Sayılı Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu Kanununa aşağıdaki geçici madde eklenmiştir:
"GEÇİCİ MADDE 7- Bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihte Kurumun yurtlarında kalmakta olanlar bu Kanun hükümlerinden yararlandırılırlar."
MADDE 4- 351 Sayılı Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtları Kurumu Kanununa aşağıdaki geçici madde eklenmiştir:
"GEÇİCİ MADDE 8- Bu Kanun hükümlerinin yürürlük tarihinden itibaren 10 gün içinde ilgili Bakanlıklar ve Kurum tarafından yönetmelik değişiklikleri yapılır ve yeni yönetmelik yayımlanır."MADDE 5- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 6- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
